wtorek, 14 czerwca 2011
Znaczenie parafii.
Parafia św. Mikołaja w Starych Polaszkach daje parafianom większą możliwość spotkania się z Chrystusem, porozmawiania na spokojnie. Jezus zawsze wysłucha, on jedyny Nas, ludzi, zawsze zrozumie. Daje również poczucie bezpieczeństwa , świadomość sensu życia człowieka i jego działań. Kościół jest także zabytkiem kulturowym, dzięki niemu dostrzegamy naturę barokową oraz widzimy jak wiele musiał przejść podczas wojen. A z historii dowiadujemy się jak wiele osób uczestniczyło w jego budowie i zaistnieniu.
środa, 8 czerwca 2011
Budynki.
Cystersi z Byszewa, posiadłszy w końcu XIII wieku ziemię polaszkowską, założyli tu pierwszą parafię, wybudowali drewniany kościół i otoczyli go ceglastym murem, którego resztki jako pamiątka po nich przetrwały do dziś, intrygując mieszkańców i przyjezdnych kwestią ich pochodzenia. Wspominany kościół był integralną częścią większego kompleksu zabudowań stanowiących podstawową bazę dla ich działalności na tym terenie.
Pocysterski kompleks zabudowań przeszedł w 1359r. zapewne w posiadanie tych kapłanów, którzy przez kolejne lata prowadzili parafię polaszkowską. Nikłe dochody uzyskiwane w tej placówce przez duszpasterzy, lub też ich nieudolność w jej kierowaniu, doprowadziły do upadku parafii. Taki stan rzeczy zaowocował dewastacją świątyni oraz całkowitym zniszczeniem zabudowań. Zachowane dokumenty z XVII wieku nie wzmiankują o jakichkolwiek budynkach istniejących przy kościele, lub czynią wzmiankę o plebanii i innych zabudowaniach.
Liczba budynków kościelnych została znacznie powiększona w 1922 roku, w którym katoliccy mieszkańcy Starych Polaszek wykupili zabudowania gospodarcze wraz z domem mieszkalnym od niemieckiego osadnika. Posesja ta została kupiona z myślą o przeznaczeniu jej na plebanię przyszłej parafii, o którą już wtedy usilnie zabiegano.
W okresie powojennych pierwszą nową budowlą wzbogacającą staropolaszkowską parafię, była organistówka. Pracujący od 1928 roku organista Józef Meyer mieszkał wraz z rodziną w wynajmowanych mieszkaniach. W 1948 roku parafianie uchwalili budowę nowej organistówki. Prace murarskie zaczęto wzmiankowanego roku.
Następnym i największym przedsięwzięciem okresu ostatnich lat była budowa nowego domu katechetycznego. Po kilkuletnim okresie przygotowawczym, w którym gromadzono środki finansowe i materiały budowlane , uzyskano w dniu 24 czerwca 1986 roku pozwolenie na budowę wymienionego domu.
Pocysterski kompleks zabudowań przeszedł w 1359r. zapewne w posiadanie tych kapłanów, którzy przez kolejne lata prowadzili parafię polaszkowską. Nikłe dochody uzyskiwane w tej placówce przez duszpasterzy, lub też ich nieudolność w jej kierowaniu, doprowadziły do upadku parafii. Taki stan rzeczy zaowocował dewastacją świątyni oraz całkowitym zniszczeniem zabudowań. Zachowane dokumenty z XVII wieku nie wzmiankują o jakichkolwiek budynkach istniejących przy kościele, lub czynią wzmiankę o plebanii i innych zabudowaniach.
Liczba budynków kościelnych została znacznie powiększona w 1922 roku, w którym katoliccy mieszkańcy Starych Polaszek wykupili zabudowania gospodarcze wraz z domem mieszkalnym od niemieckiego osadnika. Posesja ta została kupiona z myślą o przeznaczeniu jej na plebanię przyszłej parafii, o którą już wtedy usilnie zabiegano.
W okresie powojennych pierwszą nową budowlą wzbogacającą staropolaszkowską parafię, była organistówka. Pracujący od 1928 roku organista Józef Meyer mieszkał wraz z rodziną w wynajmowanych mieszkaniach. W 1948 roku parafianie uchwalili budowę nowej organistówki. Prace murarskie zaczęto wzmiankowanego roku.
Następnym i największym przedsięwzięciem okresu ostatnich lat była budowa nowego domu katechetycznego. Po kilkuletnim okresie przygotowawczym, w którym gromadzono środki finansowe i materiały budowlane , uzyskano w dniu 24 czerwca 1986 roku pozwolenie na budowę wymienionego domu.
Ks. Kanonik Edmund Talaśka.
Dnia 22 maja 2010 roku w wieku 82 lat i po 53 latach kapłaństwa zmarł w Kartuzach śp. ks. Edmund Talaśka, kanonik honorowy, emerytowany proboszcz parafii Stare Polaszki, honorowy obywatel Gminy Stara Kiszewa.
Uroczystość pogrzebowa pod przewodnictwem J.E. Księdza Biskupa Diecezjalnego prof. dr hab. Jana Bernarda Szlagi odbyła się w czwartek 27 maja 2010 roku o godz. 10.00 w Starych Polaszkach.
Zmarły Kapłan odznaczał się pracowitością, troską o wiernych, oddaniem parafii, ujmującą wszystkich szlachetnością. Zawsze pogodny, uśmiechnięty, otwarty na człowieka. Cieszył się powszechnym szacunkiem i sympatią. Był dla parafian jak Ojciec...
Uroczystość pogrzebowa pod przewodnictwem J.E. Księdza Biskupa Diecezjalnego prof. dr hab. Jana Bernarda Szlagi odbyła się w czwartek 27 maja 2010 roku o godz. 10.00 w Starych Polaszkach.
Zmarły Kapłan odznaczał się pracowitością, troską o wiernych, oddaniem parafii, ujmującą wszystkich szlachetnością. Zawsze pogodny, uśmiechnięty, otwarty na człowieka. Cieszył się powszechnym szacunkiem i sympatią. Był dla parafian jak Ojciec...
Terytorium i przynależność kościelna.
Terytorium parafii w Starych Polaszkach, podobnie jak i sama parafia, przechodziły w ciągu stuleci zmienne koleje losu. Do chwili przybycia na ziemię polaszkowską cystersów z Byszewy, wchodziła w skład dużej parafii w Garczynie.
Na obszarze przekazanym cystersom znalazły się przypuszczalnie dwie osady : Stare Polaszki oraz istniejąca również, a uwidoczniona w dokumentach z czasów krzyżackich, o nazwie Małe Poleszkowiece. Trudno obecnie dociec, czy istniała już wtedy osada Wilcze Błoto.
czwartek, 5 maja 2011
Okoliczności powstania parafii.
Przyjmując do rozważania okoliczności powstania parafii należy przede wszystkim postawić pytanie o czas jej zaistnienia. Brak bezpośrednich dowodów nie wyklucza twierdzenia, że parafię założono na przełomie XIII i XIV wieku. Dowody pośrednie zezwalają na przyjęcie wyżej wymienionego okresu jako czasu powstania parafii i twierdzenia, iż założycielami i pierwszymi duszpasterzami byli cystersi z Byszewa, którzy otrzymali ziemię polaszkowską w 1289r.
Zakon cystersów, w porównaniu z innymi zakonami, był na Pomorzu najliczniej reprezentowany. Jednocześnie wysunął się na pierwszy plan w prowadzeniu misji wewnętrznej w Polsce. Podstawą tworzenia przez nich nowych placówek stanowiły nadania wsi oraz majątków ziemskich, niejednokrotnie bardzo oddalonych od klasztoru. Tak powstały np. klasztory w : Oliwie - 1186r. , Bukowie - 1252 r., Byszewie - 1253r. oraz w Pogódkach - 1258 r., które po przeniesieniu konwentu do Pelplina - 1276r. stały się placówką duszpasterską powierzoną pieczy cystersów.
Duszpasterstwo wśród ludności zamieszkującej ich dobra prowadzili cystersi samą swoją bytnością oraz przykładem pracy i modlitwy, pod koniec XVI wieku mnisi-duszpasterze byli we wszystkich klasztorach cysterskich. Natomiast statut prawny dla parafii cysterskich wydano dopiero w 1601 roku.
Dowodów na wcześniejsze istnienie parafii dostarcza wizyta bpa Hieronima Rozrażewskiego z 1583 roku, w której protokołach czytamy : Kościół drewniany, bardzo stary, potrzebuje gruntownej naprawy; jest pod wezwaniem św. Mikołaja [...] Twierdzi się, że to kościół filiany należący do Garczyna, brak kapłana. W zaleceniach powizytacyjnych znajdujemy zdanie mówiące, że należy odnowić kościół i że trzeba dociec, na mocy jakiego zarządzania kościół stał się parafią, jako że niegdyś był filią parafii w Garczynie. Natomiast w roku w 1584 napotkamy wzmiankę, że jest filialnym kościołem Garczyna, jednak kiedyś, co ledwie ludzie pamiętają, był parafialnym i stale przebywał przy nim kapłan.
Istnienia parafii cysterskiej w Starych Polaszkach dowodzi - w oparciu o powyższe źródło - również zarys historyczno-statystyczny diecezji chełmińskiej z 1928 roku, w którym czytamy, że pierwotnie była tu parafia; założyli ją cystersi byszewscy, otrzymawszy Polaszki od księcia Mestwina II w roku 1289. Poprzednio należały Polaszki do parafii garczyńskiej, ale też później, dowodnie w XVI wieku , zarządzał filią polaszkowską pleban garczyński, potem aż do roku 1923 kiszewski.
Zakon cystersów, w porównaniu z innymi zakonami, był na Pomorzu najliczniej reprezentowany. Jednocześnie wysunął się na pierwszy plan w prowadzeniu misji wewnętrznej w Polsce. Podstawą tworzenia przez nich nowych placówek stanowiły nadania wsi oraz majątków ziemskich, niejednokrotnie bardzo oddalonych od klasztoru. Tak powstały np. klasztory w : Oliwie - 1186r. , Bukowie - 1252 r., Byszewie - 1253r. oraz w Pogódkach - 1258 r., które po przeniesieniu konwentu do Pelplina - 1276r. stały się placówką duszpasterską powierzoną pieczy cystersów.
Duszpasterstwo wśród ludności zamieszkującej ich dobra prowadzili cystersi samą swoją bytnością oraz przykładem pracy i modlitwy, pod koniec XVI wieku mnisi-duszpasterze byli we wszystkich klasztorach cysterskich. Natomiast statut prawny dla parafii cysterskich wydano dopiero w 1601 roku.
Dowodów na wcześniejsze istnienie parafii dostarcza wizyta bpa Hieronima Rozrażewskiego z 1583 roku, w której protokołach czytamy : Kościół drewniany, bardzo stary, potrzebuje gruntownej naprawy; jest pod wezwaniem św. Mikołaja [...] Twierdzi się, że to kościół filiany należący do Garczyna, brak kapłana. W zaleceniach powizytacyjnych znajdujemy zdanie mówiące, że należy odnowić kościół i że trzeba dociec, na mocy jakiego zarządzania kościół stał się parafią, jako że niegdyś był filią parafii w Garczynie. Natomiast w roku w 1584 napotkamy wzmiankę, że jest filialnym kościołem Garczyna, jednak kiedyś, co ledwie ludzie pamiętają, był parafialnym i stale przebywał przy nim kapłan.
Istnienia parafii cysterskiej w Starych Polaszkach dowodzi - w oparciu o powyższe źródło - również zarys historyczno-statystyczny diecezji chełmińskiej z 1928 roku, w którym czytamy, że pierwotnie była tu parafia; założyli ją cystersi byszewscy, otrzymawszy Polaszki od księcia Mestwina II w roku 1289. Poprzednio należały Polaszki do parafii garczyńskiej, ale też później, dowodnie w XVI wieku , zarządzał filią polaszkowską pleban garczyński, potem aż do roku 1923 kiszewski.
Subskrybuj:
Posty (Atom)