Przyjmując do rozważania okoliczności powstania parafii należy przede wszystkim postawić pytanie o czas jej zaistnienia. Brak bezpośrednich dowodów nie wyklucza twierdzenia, że parafię założono na przełomie XIII i XIV wieku. Dowody pośrednie zezwalają na przyjęcie wyżej wymienionego okresu jako czasu powstania parafii i twierdzenia, iż założycielami i pierwszymi duszpasterzami byli cystersi z Byszewa, którzy otrzymali ziemię polaszkowską w 1289r.
Zakon cystersów, w porównaniu z innymi zakonami, był na Pomorzu najliczniej reprezentowany. Jednocześnie wysunął się na pierwszy plan w prowadzeniu misji wewnętrznej w Polsce. Podstawą tworzenia przez nich nowych placówek stanowiły nadania wsi oraz majątków ziemskich, niejednokrotnie bardzo oddalonych od klasztoru. Tak powstały np. klasztory w : Oliwie - 1186r. , Bukowie - 1252 r., Byszewie - 1253r. oraz w Pogódkach - 1258 r., które po przeniesieniu konwentu do Pelplina - 1276r. stały się placówką duszpasterską powierzoną pieczy cystersów.
Duszpasterstwo wśród ludności zamieszkującej ich dobra prowadzili cystersi samą swoją bytnością oraz przykładem pracy i modlitwy, pod koniec XVI wieku mnisi-duszpasterze byli we wszystkich klasztorach cysterskich. Natomiast statut prawny dla parafii cysterskich wydano dopiero w 1601 roku.
Dowodów na wcześniejsze istnienie parafii dostarcza wizyta bpa Hieronima Rozrażewskiego z 1583 roku, w której protokołach czytamy : Kościół drewniany, bardzo stary, potrzebuje gruntownej naprawy; jest pod wezwaniem św. Mikołaja [...] Twierdzi się, że to kościół filiany należący do Garczyna, brak kapłana. W zaleceniach powizytacyjnych znajdujemy zdanie mówiące, że należy odnowić kościół i że trzeba dociec, na mocy jakiego zarządzania kościół stał się parafią, jako że niegdyś był filią parafii w Garczynie. Natomiast w roku w 1584 napotkamy wzmiankę, że jest filialnym kościołem Garczyna, jednak kiedyś, co ledwie ludzie pamiętają, był parafialnym i stale przebywał przy nim kapłan.
Istnienia parafii cysterskiej w Starych Polaszkach dowodzi - w oparciu o powyższe źródło - również zarys historyczno-statystyczny diecezji chełmińskiej z 1928 roku, w którym czytamy, że pierwotnie była tu parafia; założyli ją cystersi byszewscy, otrzymawszy Polaszki od księcia Mestwina II w roku 1289. Poprzednio należały Polaszki do parafii garczyńskiej, ale też później, dowodnie w XVI wieku , zarządzał filią polaszkowską pleban garczyński, potem aż do roku 1923 kiszewski.
czwartek, 5 maja 2011
Subskrybuj:
Posty (Atom)